Το άγχος των διακοπών προκαλεί θλίψη σε πολλούς ανθρώπους.

Αυτή η εποχή του χρόνου είναι ιδιαίτερα δύσκολη γιατί υπάρχει μια προσδοκία για  χαρούμενη και γενναιόδωρηδιάθεση. Οι άνθρωποι συγκρίνουν τα συναισθήματά τους με αυτό που υποθέτουν ότι βιώνουν οι άλλοι ή αυτό που υποτίθεται ότι αισθάνονται και οι ίδιοι. Όταν δεν έχουν καλή διάθεση κατά την περίοδο των εορτών πιστεύουν ότι υπολείπονται. Κρίνουν τον εαυτό τους και αισθάνονται αναξιότητα.

Υπάρχουν πολλά πράγματα που αυξάνουν το άγχος και τα δύσκολα συναισθήματα κατά τη διάρκεια των διακοπών. 

Οικονομική δυσχέρεια. Όχι αρκετά χρήματα ή ο φόβος ότι δεν έχουν αρκετά για να αγοράσουν δώρα οδηγούν σε θλίψη και ενοχή. Το άγχος της οικονομικής δυσκολίας κατά τη διάρκεια αυτής της οικονομικής ύφεσης συχνά επιδεινώνεται από το αίσθημα ντροπής. Όταν δεν υπάρχει δυνατότητα για εορταστική διάθεση, υπάρχει το αίσθημα της ανεπάρκειας.

Έντονο άγχος.Υπάρχει το άγχος των αγορών και του προγραμματισμού οικογενειακών γευμάτων όταν είστε ήδη καταπονημένοι και κουρασμένοι.  

Αίσθημα μοναξιάς. Ένα επιβλητικό ποσοστό του πληθυσμού είναι άγαμοι και το μεγαλύτερο εξ αυτώνζουν μόνοι. Όταν άλλοι είναι με τις οικογένειές τους, μπορεί να είναι πολύ οδυνηρό για εκείνους που είναι μόνοι. Ένα μεγάλο ποσοστό επίσης των μόνων ανθρώπων είναι άνω των 65 ετών, όταν η υγεία, η ηλικία και η κινητικότητα μπορούν να κάνουν πιο δύσκολη την διασκέδαση. 

Πένθος. Λείπει ένας αποθανών αγαπημένος. Οι ηλικιωμένοι έχουν περισσότερους λόγους να θλίβονται, ειδικά στην περίοδο των Χριστουγέννων, που οιαναμνήσεις από παρελθόντα χρόνια έρχονται πιο έντονα. 

Αποξένωση. Όταν δεν υπάρχει ουσιαστική επικοινωνίαμε κάποιο συγγενή, οι οικογενειακές συναντήσεις μπορούν να προκαλέσουν συναισθήματα θλίψης, ενοχής, δυσαρέσκειας ή εσωτερικής διαμάχης για το αν θα καταφέρουν να επικοινωνήσουν ουσιαστικά ή οχι.

Διαζύγιο. Εάν κάποιοι είναι πρόσφατα διαζευγμένοι, οι διακοπές των Χριστουγέννων μπορεί να  υπενθυμίσουν τις πιο ευτυχισμένες στιγμές και να τονίσουν την ήδη υπάρχουσα θλίψη. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο για ενήλικα παιδιά διαζυγίου που πρέπει να ισορροπήσουν βλέποντας δύο γονείς ξεχωριστά. Το άγχος πολλαπλασιάζεται για τα παιδιά διαζευγμένων γονέων που έχουν ξαναπαντρευτεί που έχουν τρία ή και τέσσερα σύνολα γονέων να επισκεφθούν. 

Αποδεκτός και επιθυμητός. Προσπαθώντας να ευχαριστήσετε όλους τους συγγενείς σας και να αποφασίσετε τι να αγοράσετε, ποιον να δείτε και τι να κάνετε μπορεί να αισθανθείτε ένοχοι για αυτά που δε θα προλάβετε να κάνετε ή τους ανθρώπους που δε θα δείτε, κάτι που οδηγεί σε θλίψη γιατί πάντα θα υπάρχει κάτιππου δε θα μπορείτε να κάνετε κάθε χρονιά.

 Πολλοί άνθρωποι βιώνουν θλίψη κατά τη διάρκεια του χειμωνιάτικου καιρού λόγω του μειωμένου ηλιακού φωτός, που ονομάζεται εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD).

Μεγάλο μέρος του προγραμματισμού, των αγορών και του μαγειρέματος γίνεται από γυναίκες, οπότε φέρουν το μεγαλύτερο βάρος στην προετοιμασία για οικογενειακές συγκεντρώσεις. Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κατάθλιψης από τους άνδρες. Είναι δύο φορές πιο πιθανό να παρουσιάσουν κατάθλιψη. Μετά από καρδιακές παθήσεις, η κατάθλιψη είναι η πιο εξουθενωτική ασθένεια για τις γυναίκες, ενώ είναι η δέκατη για τους άνδρες.

Κάντε εκ των προτέρων σχέδια, ώστε να γνωρίζετε πώς και με ποιον θα περάσετε τις διακοπές σας. Η αβεβαιότητα και η αναβολή της λήψης αποφάσεων προσθέτουν τεράστιο άγχος. 

Ψωνίστε νωρίς και αφήστε το χρόνο να τυλίξετε και να στείλετε πακέτα για να αποφύγετε τη δυσλειτουργία των αγορών. Ζητήστε βοήθεια από την οικογένεια και τα παιδιά σας. Οι γυναίκες τείνουν να πιστεύουν ότι πρέπει να κάνουν τα πάντα, όταν μια ομαδική προσπάθεια μπορεί να είναι πιο διασκεδαστική. 

Μην αγοράζετε πράγματα που δεν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά. Η ντροπή εμποδίζει τους ανθρώπους να είναι ανοιχτοί σχετικά με τη δωρεά όταν δεν μπορούν να το αντέξουν οικονομικά. Αντί να προσπαθείτε να αγοράσετε ένα δώρο, ενημερώστε τα αγαπημένα σας πρόσωπα πόσο σας ενδιαφέρει και θα θέλατε, αλλά δεν μπορείτε να το αντέξετε οικονομικά. Αυτή η οικεία στιγμή θα ανακουφίσει το άγχος σας και θα σας βοηθήσει και τους δύο. Μην επιτρέπετε στην τελειοποίηση να σας φθείρει.

Κρατείστε χρόνο να ξεκουραστείτε και να αναζωογονηθείτε ακόμη και εν μέσω πίεσης για να κάνετε τα πράγματα που θέλετε. Αυτό θα σας δώσει περισσότερη ενέργεια. 

Περάστε χρόνο μόνοι σας για να προβληματιστείτε και να θρηνήσετε, αν είναι απαραίτητο. Αφήστε τον εαυτό σας να νιώσει. Στη συνέχεια, κάντε κάτι καλό για τον εαυτό σας και κοινωνικοποιηθείτε. Μην απομονώνεστε.Προσεγγίστε άλλους που μπορεί επίσης να είναι μοναχικοί. Μπορεί να είναι πολύ ενθαρρυντικό και ευχάριστο.

Μην παραβλέπετε σημάδια της θλίψης όπωςσ υναισθήματα αναξιότητας ή  ενοχής, έντονη ανάγκη κλάματος , απώλεια ενδιαφέροντος για συνήθεις δραστηριότητες, κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, κοινωνική απόσυρση και αλλαγές στον ύπνο, έντονη αλλαγή στο βάρος ή την όρεξη. Εάν αυτά τα συμπτώματα είναι σοβαρά ή συνεχιστούν για μερικές εβδομάδες, περισσότερο από το διάστημα των εορτών μη διστάσετε να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια.

Στέλλα Χατζηχρήστου

Ψυχολόγος, Συνεργάτης ICPA